Επίσκεψη Βρεφονηπιακού Σταθμού

Επίσκεψη από το Ειδικό Δημοτικό Σχολείο Κρανιδίου

Περιοδική Πολιτιστική Έκδοση

Διαβάστε το περιοδικό:

https://drive.google.com/file/d/1Q93V_9KcIWBQQFOACW9PrORZiIz-_zzr/view

Κληρικοί της επαρχίας Ερμιονίδας,από το Γιάννη Μ.Σπετσιώτη

  Αρωγοί της Παιδείας του ανεξάρτητου Ελληνικού Κράτους (1828 -1853)  

Για να τεθούν οι βάσεις της Παιδείας και ειδικότερα της εκπαίδευσης του ελεύθερου Ελληνικού Κράτους κατά την πρώτη 25/ετία της οργάνωσής του, βοήθησαν οικονομικά φορείς, ιδιώτες αλλά και ορισμένοι κληρικοί της επαρχίας Ερμιονίδας, όπως η έρευνά μας αποκάλυψε.  

Βλέποντας τα ονόματά τους στους καταλόγους των συνδρομητών αισθανθήκαμε έκπληξη αλλά και χαρά. Σκεφθήκαμε πως οι άνθρωποι αυτοί, που ίσως να ήταν απαίδευτοι ή ολιγογράμματοι, αναγνώριζαν την Παιδεία ως τη μόνη ικανή δύναμη να «αναστήσει» το Έθνος. Έτσι παρά τη φτώχεια ή ακόμη και την οικονομική τους εξαθλίωση, έβρισκαν τη δύναμη να συνεισφέρουν για τις εκπαιδευτικές ανάγκες του Έθνους.

Συγκεκριμένα:

Στον κατάλογο των μελών της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας του έτους 1837 αναγράφονται τα ονόματα των: Γρηγορίου Μερτζέλου, ηγουμένου της Ι.Μ. των Αγίων Αναργύρων Ερμιόνης και Σεραφείμ, ηγουμένου της Ι.Μ. Κοιλάδας. Οι ως άνω κληρικοί, όπως αναφέρεται στα «Πρακτικά της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, εν Αθήναις 1842» ήσαν μέλη της και κατέβαλαν εισφορά για το έργο της Εταιρείας.¹

Ο ηγούμενος της Ι.Μ. των Αγίων Αναργύρων ιερομόναχος Χατζή Γρηγόριος Μαρτσέλος ή Με(α)ρτζέλος με καταγωγή από το Σοφικό Κορινθίας διετέλεσε ηγούμενος της Μονής πλέον της εικοσαετίας (1829/1830-1851). Ήταν κληρικός ελεήμων και φιλάνθρωπος, πρόθυμος να παρέχει ηθική και υλική συμπαράσταση σε όποιον είχε ανάγκη, γι’ αυτό και ήταν πολύ αγαπητός στην επαρχία μας. Ο ηγούμενος της Ι.Μ. Κοιλάδας ιερομόναχος Σεραφείμ ανέλαβε τη διοίκηση της Μονής το έτος 1822 και παρέμεινε σ’ αυτή «εν μέσω πολλών ταραχών» μέχρι τον Μάιο του 1837, οπότε και τον έπαυσαν.  

Αλλά και σε αχρονολόγητο (όπως αναγράφεται) Παράρτημα της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, κατά την άποψή μας του έτους 1850 ή 1852,

«Η επί των συνδρομών προς ανέγερσιν Ελληνικού Πανεπιστημίου Επιτροπή» ενημερώνει ότι τελείωσε η πρώτη πτέρυγα και ξεκίνησαν οι εργασίες για την ανέγερση της δεύτερης πτέρυγας. Μεταξύ των συνδρομητών του έργου, συμπεριλαμβανομένου και του ποσού που κατέβαλαν, αναγράφονται από την επαρχία μας οι: 

Ηγούμενος Γρηγόριος Μαρτσέλος, Ι.Μ. Αγίων Αναργύρων - 16 δραχμές και 74 λεπτά.

Ηγούμενος Αγάπιος Πετζάλης, Ι.Μ. Κοιλάδας.

Πρεσβύτερος Λουκάς Στρίγκος, εφημέριος Τιμίου Προδρόμου Κρανιδίου - 8 δραχμές.

Σύγκελλος Διονύσιος (Δημήτριος) Κρο(ε)μμύδας, εφημέριος Αγίου Βασιλείου Κρανιδίου - 8 δραχμές.

Πρεσβύτερος Ιωάννης Ρομπότ(ζ)ης, εφημέριος Μεταμόρφωσης (Χριστού) Κρανιδίου - 5 δραχμές.

Πρεσβύτερος Ιωάννης Σακελλαρίου, εφημέριος Εισοδίων της Θεοτόκου (Κάτω Παναγιά) Κρανιδίου - 5 δραχμές.

Πρεσβύτερος Γεώργιος Τσούτσας, εφημέριος Αγίου Βασιλείου Κρανιδίου - 5 δραχμές.

Πρεσβύτερος Ιωάννης Τσούτσας, όχι Στούτσας όπως είναι γραμμένος, εφημέριος Μεταμόρφωσης (Χριστού) Κρανιδίου - 5 δραχμές.

Θα ήταν παράλειψη όμως, αν κλείνοντας το άρθρο μας αυτό, δεν αναφερόμαστε στην προσωπικότητα και το έργο του πρωτεργάτη και θεμελιωτή της Εκπαίδευσης στην επαρχία μας, Επίσκοπο Άνθιμο Κομνηνό - κληρικό «πεπαιδευμένον με διαγωγήν αρχιερατικήν».

Ο Άνθιμος χειροτονήθηκε Επίσκοπος το 1811 και τοποθετήθηκε Μητροπολίτης της Ι.Μ. Ηλιουπόλεως και Θυατείρων (Επισκοπή Εφέσου) Μ. Ασίας. Το 1821 με την έναρξη της Επανάστασης ήλθε στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στα Κύθηρα, όπου παρέμεινε μέχρι το 1828. Τότε κλήθηκε να αναλάβει εκκλησιαστικός τοποτηρητής της επαρχίας Άργους και Κάτω Ναχαγέ (Ερμιονίδας), θέση στην οποία παρέμεινε για μια 5/ετία (1828 - 1833) έχοντας τον τίτλο του Μητροπολίτη «Πρώην Ηλιουπόλεως».  

Κατά τους χρόνους της αρχιερατικής του θητείας συνεργάσθηκε άριστα με τους δημογέροντες της περιοχής μας και καθοδηγώντας τους αποτελούσε τον συνδετικό κρίκο μεταξύ αυτών και της Κυβέρνησης. Έτσι, τις περισσότερες φορές, τα δύσκολα εκπαιδευτικά προβλήματα που προέκυπταν, διευθετούνταν με τον ευνοϊκότερο τρόπο. Γι’ αυτούς τους λόγους ο Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας έτρεφε προς αυτόν μεγάλη εκτίμηση και εμπιστοσύνη. 

Καθοδηγούμενοι από τον Επίσκοπο «όστις συνέδραμε πολυειδώς εις το κοινωφελές τούτου κατάστημα» οι κάτοικοι του Διδύμου (Διδύμων) σύστησαν την Ελληνοαλληλοδιδακτική τους Σχολή. Μάλιστα «κατά την 13η του παρελθόντος Οκτωβρίου (1829) τη συνεργασία του καλού μας πατρός Αγίου Ηλιουπόλεως… εσκέφθημεν πρώτον περί του ετησίου μισθού του διδασκάλου και των ενδεχομένων εξόδων εν τω σχολείω…». 
Όπως είναι γνωστό, διδάσκαλος της Σχολής ανέλαβε ο ιερομόναχος Δημήτριος Βλαχογιάννης, Λέσβιος, του οποίου ο Επίσκοπος εκθειάζει την κατάρτιση και τις εκπαιδευτικές του ικανότητες (Μάιος του 1832). Λίγες ημέρες αργότερα, όμως, ο διδάσκαλος παραιτείται λόγω της μη καταβολής του μισθού του. Ο τοποτηρητής συμμερίζεται την κατάσταση και αποδίδει και αυτός την παραίτηση του ικανού διδασκάλου Δημητρίου Βλαχογιάννη αποκλειστικά στην «έλλειψιν των μισθών» του. 

Να προσθέσουμε, ότι ο Μητροπολίτης Άνθιμος, κατά τη σύσκεψη της 13 Οκτωβρίου 1929, ανέλαβε να προμηθεύσει τη Σχολή του Διδύμου με τα απαραίτητα βιβλία και τη γραφική ύλη.

Μεγάλη ήταν η συμβολή του Επισκόπου και στη σύσταση της Αλληλοδιδακτικής Σχολής Κρανιδίου καθώς και στην εξεύρεση διδασκάλου. Στις 29 Μαρτίου 1830 απευθυνόμενος στον Γραμματέα (Υπουργό) της Παιδείας μεσολαβεί για την αποστολή διδασκάλου «ίνα ίδωσι ταχύτερον τους καρπούς της σχολής» οι κάτοικοι του Κρανιδίου. Τελικά η κυβέρνηση «πέμπει διδάσκαλον αλληλοδιδακτικόν εις την εκεί σχολήν τον κύριον Γεννάδιον Γεώργιον (Γεωργίου) ειδήμονα της Μεθόδου». Στη συνέχεια, όταν προέκυψαν διάφορα οικονομικά ζητήματα, για τη λειτουργία της Σχολής και τη μισθοδοσία του διδασκάλου, πάλι ο Μητροπολίτης Άνθιμος διορίζει τρεις εφόρους «τους αξιότερους και υποληπτικώτερους», για να επιταχυνθούν οι διαδικασίες αποπληρωμής των χρεών της Σχολής. Αλλά και όταν περί τα μέσα του 1832 πολλά προβλήματα του διδακτηρίου παρέμεναν σε εκκρεμότητα, ο Επίσκοπος πρότεινε στη Γραμματεία της Παιδείας να διατεθούν οι επιτόπιοι πόροι για τις επισκευές της Σχολής «ήτις απαιτεί καθ’ όλα διόρθωσιν».

Οι δημογέροντες, οι πρόκριτοι και οι κάτοικοι του Κρανιδίου αναγνωρίζοντας στο πρόσωπο του «Ηλιουπολίτη» Μητροπολίτη Ανθίμου τον θερμό συμπαραστάτη των προσπαθειών τους, έλεγαν χαρακτηριστικά: «Όσο ο Μητροπολίτης βρίσκεται στο Κρανίδι όλα πάνε καλά. Όταν φεύγει όλα χωλαίνουν».2 
Το 1833 σε ηλικία 50 χρόνων ο Άνθιμος τοποθετείται «επί της Διοικητικής Επιτροπής» Επίσκοπος στην επαρχία Μονεμβασίας, αλλά παραιτείται άμεσα και αναλαμβάνει τη Μητρόπολη Κυκλάδων, την οποία διαποίμανε για μια περίπου 10/ετία με ιδιαίτερο ζήλο.Ο Μητροπολίτης Άνθιμος πέθανε στη Σύρο το 1842 «προσβληθείς υπό καροτικού πυρετού». Αναγγέλλοντας τον θάνατό του το περιοδικό «Ελληνικός Ταχυδρόμος» έγραφε: «Απεβίωσεν εις Σύραν την 9(21) του ε.μ. (ενεστώτος μηνός) ο Σεβασμιώτατος Επίσκοπος Κυκλάδων αφήσας θλίψιν γενικήν καθ’ όλην την επισκοπήν του. Αι αρεταί του μακαρίου Ανθίμου επέσυρον προ καιρού εις αυτόν γενικόν σέβας και πάντες ήδη θεωρούμεν χρέος μας να αποδώσωμεν εις τας σπανίας αρετάς του τον δίκαιον έπαινον».3  

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ 

 

Η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία ιδρύθηκε, όπως είναι γνωστό, στις 26 Ιουλίου 1836 με πρωτοβουλία του παιδαγωγού Ιωάννη Κοκκώνη, με σκοπό τη μόρφωση διδασκαλισσών και μητέρων και γενικότερα την εξάπλωση της Παιδείας σε όλη τη χώρα. Τα σχολεία της Εταιρείας που λειτουργούν μέχρι και σήμερα, έχουν το όνομα του μεγάλου ευεργέτη της Εταιρείας Αρσάκη (Αρσάκεια).

Στην Ερμιόνη παρά τις μεγάλες προσπάθειες που κατέβαλαν ο τοποτηρητής Άνθιμος και οι κάτοικοι, εξαιτίας ορισμένων αδυναμιών και προσωπικών διενέξεων, Σχολή δεν λειτούργησε εκείνους τους χρόνους, αλλά δέκα χρόνια αργότερα, το 1839.

«Ελληνικός Ταχυδρόμος», αρ. 19, έτος Ε΄, Εν Αθήναις 16 Ιουλίου 1842.  

Π η γ έ ς

 

Γενικά Αρχεία του Κράτους  

Β ι β λ ί α 

Αθουσάκης Αδάμ: «Η εκπαίδευση στην Αργολίδα, Κορινθία και Μεγαρίδα κατά την Καποδιστριακή περίοδο (1828 - 1832)», Κόρινθος 2003.Βασιλείου Ιωάννης: «Η Ερμιονίς από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι των καθ’ ημάς», Εν Αθήναις 1907. Γκάτσος Α., Προκοπίου Γ, Γκερέκος Ι.: «Το προσκύνημα της Ερμιονίδας», Ερμιόνη 1994. Ησαΐας Ιωάννης: «Η ιστορία του Κρανιδίου…», Αθήνα 2013.



Σπετσιώτης Γιάννης - Ντεστάκου Τζένη: «Η εκπαίδευση στην Ερμιόνη κατά την Καποδιστριακή και Οθωνική περίοδο (1829-1862)», Αθήνα 2016.

Χατζηστεφανίδης Θεοφάνης: «Ιστορία της Νεολληνικής Εκπαίδευσης (1821-1986)», Αθήνα 1990.

Εκπαιδευτική επίσκεψη από την Ε΄τάξη του 1ου Δημοτικού Σχολείου Κρανιδίου

 

 

Από τις εκδόσεις ΠΟΛΙΣ

Επίσκεψη της Γ΄τάξης του 2ου Δημοτικού Σχολείου Κρανιδίου

Λέσχη Ανάγνωσης Φεβρουαρίου

Δωρεά στη βιβλιοθήκη

 Ευχαριστούμε την κα Χριστίνα Κούρκουλα για την ενδιαφέρουσα δωρεά της .Τα τεκμήρια θα επεξεργαστούν και θα είναι σύντομα διαθέσιμα στο αναγνωστικό κοινό.

 

Επίσκεψη από την Ε΄τάξη του Δημοτικού Σχολείου Πόρτο Χελίου

Δωρεά στη βιβλιοθήκη

Ευχαριστούμε τον Ηλιού Παναγιώτη από την Κοιλάδα και τη Μαχαίρα Ιωάννα από το Κρανίδι

που με τις δωρεές του ενίσχυσαν τη συλλογή του παιδικού τμήματος και την κατηγορία της αρχαίας ελληνικής γραμματείας.

Επίσκεψη της Ε΄ τάξης του 2ου Δημοτικού Κρανιδίου

Παιδική Λέσχη Ανάγνωσης

Σαν σήμερα...από το Γιάννη Μ.Σπετσιώτη

Σαν σήμερα…

Μητέρες φιλότεκνες – Ηρώων μάνες

του Γιάννη Μ. Σπετσιώτη

Στις 30 Ιανουαρίου 1883 δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Νέα Εφημερίς» η είδηση του θανάτου, προ μιας εβδομάδος στο Ναύπλιο, της Σταμάτας Βασιλείου, το γένος Ζέρβα από το Κρανίδι.

Η εκλιπούσα ήταν σύζυγος του Αναγνώστη - Δημητρίου Βασιλείου, «ενός εκ των ανδρείων αγωνιστών της Επαναστάσεως, αριστεύσαντα κατά την πολιορκίαν του Παλαμηδίου, δις γενόμενος Δήμαρχος Κρανιδίου».¹

Άνδρας φιλόθρησκος ο Δ.Β., χειροθετήθηκε σε αναγνώστη, ένα από τα κατώτερα αξιώματα του κλήρου, αλλάζοντας στη συνέχεια το όνομά του από Δημήτριος σε Αναγνώστη. Γράφτηκε ότι με τη Σταματίνα απέκτησαν δεκαοκτώ παιδιά! Θανόντος του συζύγου της, το 1846, η «φιλότεκνη» μάνα ανέθρεψε μόνη με πολλή αγάπη τους οκτώ ανήλικους γιους και τους σπούδασε όλους με τεράστιους κόπους και θυσίες. Αυτοί ήταν:

Ο Αναστάσιος, στρατιωτικός γιατρός/ο Ιωάννης, στρατιωτικός γιατρός/ο Βασίλειος, γιατρός/ο Αντώνιος, εφέτης/ο Κωνσταντίνος, αξιωματικός/ο Νικόλαος, δικηγόρος και συμβολαιογράφος/ο Ανδρέας, νομικός, βουλευτής και νομάρχης/ο Κυριάκος, ανώτερος υπάλληλος των σιδηροδρόμων.

Στις 17 Ιανουαρίου 1867, ανήμερα του Αγίου Αντωνίου, έπεσε «εις Καμαριώτην Κρήτης» ο υπίατρος του Ελληνικού Στρατού, Ιωάννης Α. Βασιλείου, δευτερότοκος γιος της οικογένειας, «ο Νεομάρτυς της Πατρίδος», όπως τον αποκάλεσαν τότε οι εφημερίδες των Αθηνών.²

Όταν η μάνα πληροφορήθηκε τον θάνατό του, ως άλλη Σπαρτιάτισσα, είπε: «Αν είναι να ελευθερωθεί η Κρήτη και ως αυτός ας πέσωσιν και οι δύο άλλοι αδελφοί του (Ανδρέας και Κυριάκος), οίτινες μετ’ αυτού συνανεχώρησαν».

Εμείς, οι λαλίστατοι, πώς μπορούμε να σχολιάσουμε τέτοια γεγονότα; Καλλίτερα να σιωπήσουμε και να παραδειγματιζόμαστε απ’ αυτά. Να τα παρουσιάζουμε εμφατικά στα παιδιά μας, για να γνωρίζουν την τοπική ιστορία και να νιώθουμε περήφανοι που ο Δήμος μας ανέδειξε τέτοιες μάνες ηρώων.

Σημειώσεις

1.    Στην ένδοξη κρανιδιώτικη οικογένεια Βασιλείου θα αναφερθούμε λεπτομερέστερα σε επόμενή μας επικοινωνία.

2.    Στη Μάχη της Κρήτης ο υπίατρος Ιωάννης Α. Βασιλείου, συμμετείχε εθελοντικά.

Πηγές

ü Παρασκευόπουλου Π. Γεωργίου, «Ακτίνες και Νέφη», Αθήνα 1932

ü Υπουργείον Στρατιωτικών, «Αγώνες και Νεκροί 1830 – 1930», εν Αθήναις 1932

Εφημερίδες

ü «Νέα Εφημερίς», 1883

ü «Αυγή», 1867

Επίσκεψη Δημοτικού Σχολείου Κοιλάδας

"Ανάγνωση παραμυθιού και παιδικές δραστηριότητες"

Ευχαριστήρια Επιστολή για Δωρεά Βιβλίων