Κυκλοφόρησε το πρώτο τεύχος του βιβλίου
«Ερμιονίτικος Λαϊκός Λόγος». Σ’ αυτό καταγράφονται αλφαβητικά ερμιονίτικα παρατσούκλια,
που αφορούν την περίοδο από το 1850 έως τις αρχές της δεκαετίας του 1960.
Επίσης συμπεριλαμβάνονται λέξεις
που χρησιμοποιούνται στις ερμιονίτικες κουβέντες, διακρίνονται για την
«παραστατική και εκφραστική τους δύναμη» και μοιάζουν με παρατσούκλια χωρίς,
ωστόσο, να είναι.
Η σειρά θα ολοκληρωθεί με δύο ακόμη
τεύχη ανάλογου περιεχομένου.
Δημοσιεύουμε ενδεικτικά αποσπάσματα.
Από τον «Πρόλογο»
Ο
καθημερινός άνθρωπος «που περισσότερο
αισθάνεται τον κόσμο και τα όσα συμβαίνουν γύρω του παρά τα κατανοεί, που
μπορεί ο ίδιος να έχει πολλά ελαττώματα» αλλά «την καμπούρα του δεν την βλέπει» διαθέτει την τέχνη και τη δύναμη
να διεισδύει στην ψυχή και να ερμηνεύει τους ανθρώπινους χαρακτήρες με
αξιοπρόσεχτη επιτυχία. Με μια του λέξη είναι ικανός, τις περισσότερες φορές, να
αποδίδει καταστάσεις και να χαρακτηρίζει συμπεριφορές με τρόπο αξιοζήλευτο και
μαγικό!
Από το κεφάλαιο «Ερμιονίτικα Παρατσούκλια Γ΄»
Από
τα προαναφερόμενα παρατσούκλια θα σχολιάσουμε τον «Φουφούλα», ο τόνος στην παραλήγουσα, γιατί θεωρώ
πως το παρατσούκλι αυτό έχει για τον τόπο μας «ιστορική» αξία. «Φουφούλα» έλεγαν οι Ερμιονίτες τον
μακαρίτη Αντώνη Χατζησταύρου, έναν άνδρα ψηλό, ξερακιανό, αγέρωχο με ιδιαίτερο
τρόπο ζωής (…lifestyle).
Κρατούσε πάντοτε μαγκούρα, όχι για να στηρίζεται, αλλά γιατί πίστευε πως του
προσδίδει αρχοντιά και δημιουργεί το δικό του, ξεχωριστό στυλ. Ο
μπαρμπα-Αντώνης σε όλη του τη ζωή μέχρι και την ημέρα που πέθανε σε ηλικία 75
χρόνων, τέλος Φεβρουαρίου του 1936, φορούσε «βράκα» (φουφούλα), το θρυλικό
ρούχο των παλιών θαλασσινών βρακοφόρων και ονομαστών ναυμάχων του 1821, των
Φουφουλάδων! Σύμφωνα μάλιστα με την επιθυμία του μ’ αυτή τον έθαψαν! Εκείνο,
ωστόσο, που έχει ιστορική αξία είναι πως ο Α.Χ. ήταν ο τελευταίος βρακοφόρος της Ερμιόνης. Μετά τον θάνατό του βράκα
(φουφούλα) στην Ερμιόνη δεν ξαναφορέθηκε! Ο Αντώνης Χατζησταύρου είναι
γραμμένος με αύξοντα αριθμό 26, στον έλεγχο των θερινών εξετάσεων της 31ης
Ιουλίου 1866 του Δημοτικού Σχολείου Ερμιόνης, ενώ φοιτούσε στο Α΄
Συνδιδακτικό Τμήμα.
Από το κεφάλαιο «Λέξεις που μοιάζουν με παρατσούκλια»
Γ
γεριμαμάνης, ουσ: ατημέλητος,
κουρελιάρης.
Φρ.
Βρε γεριμαμάνη, πού πας μ’ αυτά τα χάλια!
γιούδας, ουσ. (αρσ.): προδότης, άτιμος, παλιάνθρωπος.
Φρ.
Βρε γιούδα δε θα ‘ρθεις σπίτι, θα τα πούμε! (Ιούδας – γιούδας)
γκαρίλος, ουσ. (αρσ.): φωνακλάς, αυτός που έχει δυνατή
φωνή.
Φρ.
Τι κάνεις έτσι βρε γκαρίλο! Την έβαλε πάλι τη γκαρίλα του (φωνή δυνατή).
γκόγκας, ουσ. (αρσ.): (μεταφ.) ανόητος, κουτός.
Φρ.
Είσαι γκόγκας. Η γκόγκα είναι δέντρο που φυτρώνει παντού χωρίς ανθρώπινη
παρέμβαση.
γκολιχάπ-τ: χάσκας, χάνος, αυτός που κοιτάζει με το στόμα
ανοιχτό.
Φρ.
Τι με κοιτάζεις βρε γκολιχαπ-τ έτσι; Η
λέξη είναι μάλλον αρβανίτικη.
γκορίτσας, ουσ. (αρσ.): τσιγκούνης.
Φρ.
Καλός είναι μόνο που είναι γκορίτσας. Η γκορ(ι)τσιά είναι άγρια αχλαδιά.
γκρας, ουσ. (αρσ.): αμετακίνητος, κολλημένος, αγύριστο
κεφάλι.
Φρ.
Καλά εσύ είσαι μπιτ γκρας! Δεν αλλάζεις με τίποτα τη γνώμη σου!
Γιάννης Μ. Σπετσιώτης
